Đầu tư lấy quyền thường trú nước ngoài hoặc quốc tịch thứ hai ngày càng phổ biến với người dân toàn cầu. Tuy nhiên, chính phủ các nước lại đang có xu hướng thu hẹp dần những chương trình đầu tư định cư này.
Năm 1984, St.Kitts & Nevis giới thiệu chương trình đầu tư lấy quốc tịch. Theo đó, người nước ngoài đầu tư “một khoản đáng kể” vào quốc đảo Caribbean này để được nhập tịch. Năm 1986, Canada ra mắt chương trình đầu tư lấy quyền thường trú đầu tiên trên thế giới. Năm 1990, Mỹ góp mặt vào thị trường đầu tư định cư với chương trình EB-5. Nhà đầu tư có thể lấy thẻ xanh khi góp vốn vào 1 dự án EB-5 tạo ra việc làm cho dân Mỹ. Sau đó, xu hướng được tiếp nối với nhiều quốc gia khác ở khắp các châu lục, Châu Á, và Châu Úc.
Khi triển khai chương trình đầu tư định cư, chính phủ các nước đều mong muốn thu hút vốn từ nước ngoài để phát triển kinh tế và tạo ra việc làm cho người dân. Do đó, hình thức tuy khác nhau nhưng chung quy vẫn là đóng góp một số vốn nhất định cho quốc gia đó.
Đổi lại, nhà đầu tư và gia đình được hưởng các quyền lợi về giáo dục, y tế, phúc lợi… ở một đất nước phát triển. Điển hình như với chương trình EB-5 Mỹ, khi có thẻ xanh thường trú, con cái nhà đầu tư được học miễn phí tại các trường công lập đến hết trung học phổ thông. Ở bậc đại học, thường trú nhân chỉ đóng học phí bằng ⅓ so với du học sinh và có thể vào những trường top vốn ưu tiên cho dân bản địa. Hay với Grenada, quyền lợi quốc tịch cho phép tự do đi lại miễn visa đến 146 nước. Ngoài ra, nhà đầu tư và gia đình còn được hưởng chế độ giáo dục và y tế công miễn phí. Chất lượng chăm sóc sức khỏe của Grenada thuộc hàng tốt nhất ở Caribbean.
Những chương trình đầu tư lấy quyền thường trú nước ngoài vượt trội
Mỹ, Canada, Úc và các nước châu Âu đang đứng đầu danh sách các chương trình đầu tư lấy quyền thường trú. Quyền lợi thường trú nhân của các nước cho phép nhà đầu tư và gia đình hưởng nhiều phúc lợi như người bản xứ, đặc biệt là giáo dục.
1.Đầu tư định cư Mỹ
Đầu tư định cư Mỹ diện EB-5 là lựa chọn an toàn nhất để lấy thẻ xanh. Yêu cầu của chương trình là đầu tư 800.000 USD vào một dự án EB-5 tạo ra đủ 10 việc làm cho người bản xứ. Nhà đầu tư và các thành viên trong gia đình được cấp thẻ xanh, có quyền sinh sống, học tập và làm việc tại bất cứ nơi nào trên nước Mỹ.
Chương trình EB-5 không yêu cầu quản lý doanh nghiệp, không cần năng lực trình độ, không xét điểm di trú. Vốn đầu tư có thể được hoàn lại sau khoảng 5 năm. Hiện Việt Nam không còn ở tình trạng quá tải visa, do đó tổng thời gian gian xét duyệt và cấp visa EB-5 chỉ còn khoảng 3,5 năm.
2.Đầu tư định cư Canada
Các chương trình đầu tư định cư Canada hiện có 2 diện phổ biến:
Diện Doanh nhân Tỉnh bang: dành cho chủ doanh nghiệp hoặc quản lý cấp cao muốn thành lập/ mua lại và vận hành doanh nghiệp ở Canada. Mức đầu tư từ 150.000 CAD.
Diện Khởi nghiệp (Start-Up Visa): hướng đến đối tượng là các doanh nhân có ý tưởng kinh doanh mang tính sáng tạo đổi mới, có khả năng đóng góp tích cực vào nền kinh tế Canada và mở rộng doanh nghiệp ra quy mô toàn cầu.
3.Đầu tư định cư Úc
Chương trình đầu tư định cư Úc hướng đến các chủ doanh nghiệp, nhà đầu tư có tổng tài sản từ 1.250.000 AUD. Có 3 chương trình tiêu biểu:
Visa 188A (Diện doanh nhân): thành lập và vận hành công ty tại Úc, mức đầu tư từ 300.000 AUD
Visa 188B (Diện đầu tư): đầu tư 2.500.000 AUD vào các loại hình quỹ đầu tư Úc
Visa 188C (Diện đầu tư trọng yếu): đầu tư 5.000.000 AUD vào các loại hình quỹ đầu tư Úc
Sau tối thiểu 3 năm thực hiện việc kinh doanh, đầu tư tại Úc, đáp ứng được các yêu cầu của chương trình, gia đình sẽ được nộp đơn xét cấp quyền thường trú nhân Úc chính thức (visa 888A/888B/888C). Sau khi cư trú đủ thời gian, cả gia đình có thể xin nhập quốc tịch Úc.
4.Đầu tư định cư ở các nước châu Âu
Các chương trình định cư châu Âu thu hút nhiều nhà đầu tư nhờ khả năng lấy quyền thường trú nhân châu Âu, hướng đến quốc tịch EU. Quyền lợi công dân châu Âu cho phép cả gia đình được tự do sinh sống, làm việc, học tập và tự do đi lại trong 27 nước EU.
Bồ Đào Nha, Hy Lạp, Síp và Tây Ban Nha cho phép nhà đầu tư lấy quyền thường trú thông qua sở hữu bất động sản. Mức đầu tư trong khoảng 250.000 – 500.000 EUR.
Những chương trình đầu tư lấy quốc tịch thứ hai phổ biến nhất
Có thêm một quốc tịch, nhà đầu tư sẽ tự do đi lại miễn visa hàng trăm quốc gia. Đồng thời, cả gia đình được hưởng nhiều phúc lợi về y tế, giáo dục… như người bản xứ.
1.Đầu tư lấy quốc tịch các nước Caribbean
Các nước vùng Caribbean như Grenada, Dominica và St.Kitts có các chương trình lấy quốc tịch nhanh, mức đầu tư thấp cùng nhiều ưu đãi hấp dẫn. Nhà đầu tư sẽ được đi lại miễn visa đến hơn 140 nước, bao gồm các nước thuộc khối Schengen.
Có hai hình thức đầu tư chính là trao tặng chính phủ và đầu tư cổ phần resort (duy trì 3 – 7 năm). Mức đầu tư trong khoảng 100.000 – 400.000 USD.
Thời gian thụ lý của các chương trình lấy quốc tịch Caribbean khá ngắn, khoảng 6 – 12 tháng. Không có yêu cầu về độ tuổi, bằng cấp, kinh nghiệm, ngoại ngữ. Toàn bộ quy trình đầu tư có thể thực hiện ở Việt Nam, nhà đầu tư không phải sang các nước Caribbean.
2.Đầu tư lấy quốc tịch Thổ Nhĩ Kỳ
Để lấy quốc tịch Thổ Nhĩ Kỳ, nhà đầu tư cần sở hữu bất động sản trị giá tối thiểu 400.000 USD và duy trì trong 3 năm. Thời gian thụ lý khá nhanh chóng, trong khoảng 12 tháng.
Điều kiện khá đơn giản: không yêu cầu khám sức khỏe, lý lịch tư pháp hay kê khai tài sản; không giới hạn độ tuổi và không yêu cầu về bằng cấp, kinh nghiệm, ngôn ngữ. Quyền lợi quốc tịch cho phép tự do đi lại hơn 114 quốc gia và dễ dàng xin visa đến các nước thuộc khối EU và Schengen.
Các chương trình đầu tư định cư sẽ ngày càng khó tiếp cận
Qua thời gian, tùy theo sức hút của chương trình, khả năng tác động đến nền kinh tế, và nhu cầu phát triển trong từng thời điểm mà các quốc gia đưa ra những điều chỉnh phù hợp về yêu cầu, điều kiện đối với nhà đầu tư. Xu hướng chung những năm gần đây cho thấy, hầu hết các chương trình đầu tư định cư hướng tới đóng cửa, tăng mức đầu tư và siết chặt quy định.
Ở châu Âu, các quốc gia như Síp và Montenegro đã đóng cửa chương trình quốc tịch chỉ thời gian ngắn sau khi triển khai. Đầu năm nay, Ireland cũng đột ngột chấm dứt chương trình đầu tư lấy quyền cư trú ngay khi đưa ra thông báo. Bồ Đào Nha sau thời gian bàn luận về việc đóng cửa chương trình Golden Visa đến gần đây đã chọn phương án loại bỏ hình thức đầu tư bất động sản. Hy Lạp thì giới hạn đầu tư vào bất động sản ở 36 khu đô thị trọng điểm bằng cách gấp đôi mức đầu tư ở những vùng này lên 500.000 EUR.
Để lấy thẻ xanh Mỹ, EB-5 là chương trình phổ biến nhất vì mọi đối tượng đều có thể tham gia. Từ đầu năm 2022, mức đầu tư tối thiểu đã tăng từ 500.000 USD lên 800.000 USD. Luật cũng quy định con số này sẽ được điều chỉnh tăng lên từ 1/1/2027 và mỗi 5 năm sau đó. Mức tăng được tính theo tốc độ trượt giá qua thời gian. Bên cạnh đó, các quy định về chứng minh nguồn tiền và phỏng vấn xin visa cũng ngày càng siết chặt hơn.
Ở Úc, vốn thu hút đầu tư định cư hàng đầu thế giới với nhiều chọn lựa khác nhau thuộc nhóm visa 188, 888. Thế nhưng, từ năm ngoái, số visa 188 được phân bổ cho hồ sơ mới đã dừng ở con số thấp hơn nhiều so với năm trước đó. Đến năm tài chính 2023-2024 thì không có hạn ngạch visa cho hồ sơ mới! Lý do được đưa ra là số hồ sơ tồn đọng trong đại dịch Covid-19 quá nhiều nên cơ quan di trú Úc cần ưu tiên visa cho các đương đơn đã phải chờ đợi thời gian dài. Ngoài ra, Chính phủ Úc đang cân nhắc lại các nhu cầu về thu hút vốn và nhân lực để xem xét nên ưu tiên hay giới hạn chương trình đầu tư định cư nào.
Trong các chương trình đầu tư định cư Canada diện doanh nhân tỉnh bang, Đảo Hoàng tử (PEI) được đánh giá có yêu cầu đơn giản nhất. Mỗi tháng PEI đều rút hồ sơ và điểm xét chọn (EOI) có khi thấp hơn 60. Tháng 8 vừa rồi, điểm EOI của PEI gây bất ngờ do nhảy vọt đến 102! Đến tháng 9, nhà đầu tư thở phào khi điểm EOI chỉ còn 80. Dù vậy, không thể chắc chắn rằng điểm xét chọn của PEI sẽ luôn ở mức thấp nữa.
Từ tháng 6/2022, Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng mức đầu tư bất động sản lấy quốc tịch từ 250.000 lên 400.000 USD. Ngay cả nhóm chương trình quốc tịch Caribbean, được xếp vào hàng dễ tiếp cận nhất, gần đây cũng siết chặt quy định. Thậm chí, St.Kitts & Nevis đã loại bỏ mức đầu tư 200.000 USD và chỉ còn mức 400.000 USD.
Theo các chuyên gia di trú, việc những chương trình đầu tư định cư sau một thời gian triển khai sẽ thu hẹp dần là xu hướng tất yếu. Chính phủ mỗi nước sẽ cân nhắc lại nhu cầu sau khi đã thu hút đủ nguồn vốn. Từ đó, họ sẽ quyết định nâng cao điều kiện để chọn lọc tốt hơn hoặc chấm dứt chương trình. Vì vậy, những nhà đầu tư có ý định đầu tư định cư nước ngoài nên tham gia càng sớm càng tốt.
Trên đây là những thông tin tổng hợp từ nhiều năm kinh nghiệm trong ngành của Mekong Immigration & Travel phối hợp cùng báo VNmedia2020 chia sẻ cùng quý bạn đọc và các nhà đầu tư. Hy vọng đây sẽ là bài viết hữu ích để phần nào giúp cho các nhà đầu tư có hướng đi đúng đắn trong kế hoạch đầu tư định cư sắp tới.
Để xem thêm nhiều bài viết khác liên quan đầu tư định cư, quý bạn đọc và nhà đầu tư có thể vào mục “Di Trú” trên trang báo VNmedia2020 hoặc xem thêm các video về Di Trú tại kênh Youtube VNmedia2020
Soya Wanderlust
