Trong thời đại kỹ thuật số, giao tiếp hai chiều trên nền tảng giọng nói đang dần đánh mất đi vai trò trọng yếu, thay vào đó là sự ‘lấp đầy’ của các ứng dụng nhắn tin trực tuyến trên thiết bị công nghệ thông minh. Điều này đã vô tình khiến cho người ta quên mất việc rèn luyện năng lực giao tiếp ngoại tuyến – một trong những kỹ năng quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện và mang tính bản năng của con người.
Tại sao cần rèn luyện kỹ năng giao tiếp?
Có lẽ nhiều người trong số chúng ta đã một lần nghe qua câu nói ‘Khéo ăn nói sẽ có được thiên hạ’. Điều này đã phần nào chứng tỏ được vai trò không thể thay thế của đối thoại trong đời sống hàng ngày. Và xét trong môi trường thực tế hiện tại, để có thể trở thành một người thành công như mong đợi, bạn bắt buộc phải vượt trội hơn người ở những kỹ năng cơ bản như nghe và nói.
Rèn luyện kỹ năng giao tiếp mang đến nhiều lợi ích khác nhau
Bởi lẽ, giỏi giao tiếp sẽ giúp bạn:
– Bộc lộ được quan điểm và ý kiến cá nhân, từ đó có đủ khả năng giải quyết vấn đề, bảo vệ lý tưởng của mình trong nhiều tình huống
– Được lắng nghe, yêu mến và có những cuộc trò chuyện sâu sắc, thú vị hơn
– Thiết lập được các mối quan hệ xã hội đa dạng và chất lượng – nền tảng quan trọng giúp bạn thăng tiến trong công việc cũng như nâng cao chất lượng đời sống
– Gia tăng niềm tin vào năng lực của bản thân, tiền đề giúp bạn dễ dàng phát triển trong những lĩnh vực khác
Những kỹ năng giao tiếp đang ‘mai một’ theo thời gian
Khi cuộc sống hiện đại ngày càng bị ‘công nghệ hóa’, dường như con người ngày càng thiếu đi những kỹ năng giao tiếp cần thiết – đủ để thấu hiểu và chia sẻ với nhau. Cụ thể, chúng ta đang dần quên đi cách để:
– Truyền đạt thông tin hiệu quả và có chủ đích: khi trao đổi với nhau, chúng ta thường rơi vào tình huống ‘bí’ ngôn từ hoặc không thể diễn tả đích xác dụng ý của mình bằng lời nói. Những khi đó, ta thường có xu hướng diễn đạt vòng vo, lan man và tìm cách để chuyển chủ đề. Để khắc phục tình trạng này, bạn nên chuẩn bị trước những gì sẽ nói một cách gãy gọn, rành mạch, đồng thời ưu tiên các từ ngữ đơn giản, phù hợp với phong cách nói của bản thân
Sự phát triển của trò chuyện trực tuyến khiến các kỹ năng giao tiếp bị lãng quên
– Lắng nghe tích cực và thấu cảm: bên cạnh những người gặp khó khăn khi nói, một bộ phận khác lại xa cách người khác vì thiếu đi kỹ năng lắng nghe. Trên thực tế, việc ‘nghe’ để tiếp nhận thông tin cũng quan trọng không kém, giúp xây dựng cảm giác thân thiết, đồng cảm và thắt chặt kết nối giữa hai bên. Tuy nhiên, đa phần chúng ta lại chỉ tập trung vào khía cạnh đầu vào thay vì thực sự cảm nhận những gì đối phương truyền đạt
Chúng ta ‘giao tiếp’ nhưng chỉ ‘nói’ chứ không biết cách ‘lắng nghe’
– Đặt câu hỏi thông minh: đối với nhiều người, đặt câu hỏi được xem là một kỹ năng không mấy quan trọng và cần thiết. Hay nói cách khác, việc ‘hỏi’ sẽ chứng tỏ bản thân không biết về một điều gì đó, vô tình có thể khiến người đối diện hình thành tư duy đánh giá mức độ thông hiểu của bản thân. Thế nhưng ít ai nhận thấy rằng đây là một hiểu lầm vô cùng đáng tiếc. Kỹ năng đặt câu hỏi đúng nơi đúng lúc không chỉ giúp bạn mở rộng góc nhìn, tiếp thu thêm kiến thức mà còn tạo ấn tượng tốt trong mắt đối phương, chứng tỏ bạn là một người không ngại đào sâu và học hỏi
Những lỗi giao tiếp phổ biến nhất
Bên cạnh việc thiếu kỹ năng đối thoại và nghe hiểu, trong suốt quá trình giao tiếp, chúng ta cũng rất dễ mắc phải những sai sót dưới đây:
– Áp đặt quan điểm, ý kiến của mình lên người khác thay vì lắng nghe và ghi nhận
– Dùng lời nói như một phương tiện để ‘sát thương’ và công kích đối phương
– Chỉ nói chứ không nghe, hoặc chỉ nghe và hiểu theo cách mình muốn mà không xác nhận lại thực hư
– Xem nhẹ chuyện của người khác và so sánh với bản thân
– Lạm dụng việc cho lời khuyên dù không được yêu cầu
– Tấn công người khác bằng kiến thức, bằng cấp
– Nói quá nhiều về bản thân và cướp luôn ‘diễn đàn’ của người đối diện
Những lỗi giao tiếp làm giảm chất lượng của cuộc đối thoại
Một số mẹo giao tiếp hữu dụng trong đời sống thường nhật
– Nói chuyện từ tốn, chậm rãi, có trọng tâm
– Nhắc nhớ và ý chân thành, hài hước
– Tránh đề cập đến những chuyện vô nghĩa và gây tổn thương cho người khác
– Sử dụng lời nói để khích lệ, động viên những người yếu thế hoặc đang gặp khó khăn
– Thận trọng khi bàn đến những vấn đề, sự kiện, con người mà bản thân không hiểu rõ
Tận dụng những mẹo đối thoại hiệu quả nhằm phát huy tối đa tiềm năng của giao tiếp
Có thể nói, việc rèn luyện các kỹ năng giao tiếp cơ bản chính là tiền đề để chúng ta thực sự phát huy được vai trò của đối thoại, qua đó tăng cường kết nối với những người xung quanh. Việc nắm vững các nguyên tắc khi trò chuyện sẽ giúp bạn trở nên gần gũi và đáng tin cậy hơn trong mắt mọi người.
Huyền Long
