Khi ngoại ngữ lên ngôi, đặc biệt là môn tiếng Anh trở nên ngày một phổ biến hơn bao giờ hết. Người người, nhà nhà đổ xô tìm kiếm các Trung tâm ngoại ngữ để theo kịp thời đại. Bước ra khỏi cửa, là bạn đã dễ dàng bắt gặp một Trung tâm ngoại ngữ. ngay góc ngã tư đường, hoặc có lúc nó nằm lồ lộ ngay khu siêu thị sầm uất, và có khi nó nằm khuất sâu trong một con hẻm không tên. Tôi nói điều này để thấy việc học hỏi một ngoại ngữ mới, nó thật sự quan trọng trong thời đại ngày nay.
Giữa tháng 10 này tôi sẽ hoàn thành khóa học ngoại ngữ kéo dài hai tháng, với lịch học mỗi tuần ba buổi tại nhà. Đây là khóa học đầu tiên trong chương trình ngoại ngữ mà tôi chọn để bổ túc các kỹ năng còn thiếu, đồng thời cũng là dịp ôn lại tiếng Anh. Để đi học, tôi đã phải sắp xếp công việc suốt một năm. Sau khi tinh thần và công việc đã tạm ổn, tôi quyết tâm tham gia vào một lớp học, và tự nhủ với bản thân là mình vẫn còn trẻ để có thể bắt đầu một điều gì đó mới mẻ.
Nhớ lại thời còn đi học, do tính ỷ lại và cũng không đam mê ngoại ngữ nên mãi đến lớp 10, tôi mới dần chú ý tiếp xúc với môn tiếng Anh. Sau ba năm học phổ thông, vốn liếng tiếng Anh tôi mang vào Cao đẳng chỉ bập bõm những câu nói ngắn ngủn, lúc thì ở thì hiện tại, lúc là quá khứ đơn, hay thì tương lai…, đôi khi tôi cũng dung sai cấu trúc ngữ pháp, và cả vốn từ vựng nghèo nàn. May mắn thay, tôi được một vài người bạn khá ngoại ngữ yểm trợ, vì thế trình độ của tôi cũng khá dần lên. Tuy nhiên khi rời giảng đường, cũng như bao bạn sinh viên cùng khóa, tôi bắt đầu bị cuốn vào công việc mà ở đó tôi chỉ có sử dụng duy nhất tiếng mẹ đẻ. Tôi còn nhớ ai đó đã khẳng định rằng “ Ngoại ngữ nếu không được dùng thường xuyên sẽ mai một”. Tôi dần thấy mình tụt hậu và lạc lõng giữa xã hội văn minh.
Cách đây hơn hai năm, một người bạn khuyên tôi học thêm ngoại ngữ, sẽ bổ trợ tốt cho chuyên môn của tôi. Nhưng tôi đã chậm chạp trong việc thực hiện lời khuyên đó, phần vì công việc suốt ngày vây bám, phần e ngại vì đang ở bậc trung niên, rồi sợ bị chế diễu, cười cợt, không dám nói… Có cả ngàn lý dó khiến tôi không dám bước đến Trung tâm để học.
Tình cờ, tôi thấy trên mạng xã hội có nhắc đến các lớp học tiếng Anh do thầy Thích Chân Quang phụ trách, được mở miễn phí tại Hà Nội và các địa phương lân cận. Lớp này dành cho các bậc lão thành, nói nôm na là các cụ ông, cụ bà U80 – U 90. Câu chuyện vượt khó học tập của các cụ, đã khơi dậy ngọn lửa ham học trong tôi. Xin được tri ân các cụ rất nhiều.
Học tập suốt đời là quyền lợi của mỗi cá nhân, nhưng tôi nghĩ đó cũng là nhiệm vụ của mỗi người nếu chúng ta không muốn tụt hậu, bị bỏ lại phía sau. Ở thời buổi thế giới thay đổi liên tục nhờ công nghệ như hiện nay, việc học cần được dành thời gian thường xuyên hơn. Ở khía cạnh khác, người lớn tuổi đi học tiếng Anh, mà tôi đề cập ở trên, không phải là để nói chuyện vanh vách, một cách lưu loát mà hơn hết là tạo ra niềm vui tuổi xế chiều. Theo Hội người cao tuổi Việt Nam đối diện với gánh nặng bệnh tật kép, bình quân mỗi người già có ba bệnh, nhiều nguy cơ tàn phế do quá trình lão hóa, phải trang trải chi phí điều trị lớn, trong khi hệ thống chăm sóc sức khỏe chưa thể đáp ứng. Thống kê của Cục Dân số Việt Nam cho thấy, giai đoạn 2019-2022, số lượng người cao tuổi tăng từ 7,67 triệu lên 11,4 triệu, dự báo năm 2030 lên 18 triệu (chiếm 17,5% dân số).
Trong khi đó, nhiều công trình nghiên cứu về sức khỏe cho thấy, người lớn tuổi nếu có các hoạt động trí não lẫn thể chất đều đặn sẽ sống lâu, giảm thiểu các triệu chứng mất trí nhớ, bệnh tật… Niềm vui tinh thần, trong đó có chuyện đi học, sinh hoạt ở các câu lạc bộ dành cho người cao tuổi, là một liều thuốc. Ngoài chuyện để người lớn tuổi đi học, việc mở ra các buổi giao lưu mà ở đó người già trở thành khách mời chia sẻ kinh nghiệm cũng là cách để người trẻ học hỏi, kết nối các thế hệ, tận dụng những khả năng mà người cao tuổi từng có để truyền cho con cháu. Tôi biết, không phải ai cũng thoát ra được khỏi con cháu để đi học. Nguyên nhân có thể do chủ quan khi bản thân không thích hoặc khách quan vì con cái không muốn, bận rộn với việc chăm cháu, giữ nhà… Cứ thế nó giữ chân các cụ, cho đến khi bệnh tật ập tới. Lúc này khi nằm trên giường bệnh, họ mới nhận ra, cả đời mình chưa có thời gian dành cho bản thân.
Nghĩ về người già, tôi tâm đắc với suy nghĩ của những Phật tử cao niên mà mình đã gặp qua. Các cụ bảo, cả đời khổ cực nên cuối đời phải tập buông bỏ những thói quen bận rộn, những dính mắc tình cảm để lo cho đời sống tinh thần của mình. Nhìn các cụ ngồi ngay ngắn lật vở ra ghi chép các nội dung được chia sẻ với niềm hoan hỷ, tôi tin mình sẽ làm được và tìm thấy hạnh phúc trong công việc cũng như cuộc sống thường ngày.
Chăm lo sức khỏe, đời sống tinh thần cho người lớn tuổi là vấn đề xã hội, là cách thể hiện hiếu đạo. Các cụ tuổi 80 đã nhận được khoản trợ cấp từ chính sách nhà nước. Con cái, đa số cũng sẽ phụng dưỡng cha mẹ khi họ lớn tuổi, bệnh tật vì đó là đạo lý xưa nay – trẻ cậy cha già cậy con. Nhưng nếu có những chương trình học miễn phí, những khóa tu dưỡng tinh thần để họ cùng nhau làm mới mình ngoài việc luẩn quẩn với chuyện cháu con thì có lẽ bệnh tật cũng tránh xa các cụ hơn, niềm vui sống và sinh khí gia đình sẽ ngập tràn thêm.
Tôi gọi đây là sự tương trợ lẫn nhau, có sự bù trừ qua lại. Chính vì thế, tôi đã nhận ra được sự tích cực của các khóa học, lớp học, lên dây cót và chấn chỉnh tinh thần phấn đấu và quyết tâm học cho được các kỹ năng giao tiếp tiếng Anh ngày một phát triển hơn.
Nguyễn Sang.