Trong qua trình mang thai, thai phụ phải thường xuyên được theo dõi, đánh giá tình trạng của cả mẹ và bé. Nhiều loại xét nghiệm sẽ được thực hiện trong suốt quá trình mang thai, song song với đó là phải siêu âm thường xuyên để theo dõi sự phát triển của thai nhi trong bụng mẹ. Trong các xét nghiệm mà thai phụ nên thực hiện, thì Triple Test là một loại xét nghiệm thật sự rất cần thiết. Đây là phương pháp sàng lọc trước sinh khá phổ biến hiện nay, giúp mẹ bầu có thể phát hiện sớm những bất thường của thai nhi nếu có. Điều này có ý nghĩa vô cùng quan trọng giúp các bác sĩ có thể theo dõi thai kỳ của mẹ và có những hướng điều trị tích cực nhất có thể.
- Triple test là gì ?
Thử nghiệm sàng lọc trước sinh Triple test còn gọi là xét nghiệm ba điểm đánh dấu hoặc thử nghiệm bộ ba. Nó phân tích khả năng thai nhi mắc một số rối loạn di truyền, để đưa ra ước tính rủi ro về sự xuất hiện của hội chứng Down ở thai nhi. Bài kiểm tra đo mức độ của ba chất quan trọng trong nhau thai gồm có:
- Alpha-fetoprotein (AFP)
- Human Chorionic Gonadotropin (HCG)
- Estriol
Xét nghiệm ba chất này được thực hiện như một xét nghiệm máu thông thường.
Xét nghiệm sàng lọc trước sinh Triple Test.
- Hiểu thêm về bộ 3 AFP, HCG và Estriol
- AFP: Một loại protein được sản xuất bởi bào thai. Mức độ cao của protein này có thể chỉ ra một số khuyết tật tiềm ẩn nhất định, chẳng hạn như khuyết tật ống thần kinh hoặc bụng của thai nhi không đóng lại được.
- HGC: Một loại hormone được sản xuất bởi nhau thai. Mức độ thấp có thể cho thấy các vấn đề tiềm ẩn đối với thai kỳ, bao gồm khả năng sảy thai hoặc thai ngoài tử cung. Nồng độ HGC cao có thể cho thấy có thai một hàm, hoặc đa thai với hai con trở lên.
- Estriol: Một loại estrogen đến từ cả bào thai và nhau thai. Mức estriol thấp có thể cho thấy nguy cơ sinh con mắc hội chứng Down, đặc biệt là khi kết hợp với mức AFP thấp và mức HGC cao.
- Các dấu hiệu bất thường của 3 chỉ số trên
Mức độ bất thường của những chất này có thể cho thấy sự hiện diện của:
- Khuyết tật ống thần kinh, chẳng hạn như tật nứt đốt sống và thiếu não
- Nhiều trẻ sơ sinh, chẳng hạn như sinh đôi hoặc sinh ba
- Một mốc thời gian không phù hợp, nơi mà thai kỳ xa hơn hoặc không xa như đã từng nghĩ.
Mức độ bất thường cũng có thể chỉ ra hội chứng Down hoặc hội chứng Edwards. Hội chứng Down xảy ra khi thai nhi phát triển thêm một bản sao của nhiễm sắc thể 21. Nó có thể gây ra các vấn đề y tế và trong một số trường hợp, khuyết tật học tập. Hội chứng Edwards có thể dẫn đến các biến chứng y khoa rộng rãi. Những điều này đôi khi đe dọa tính mạng trong những tháng và năm đầu tiên sau khi sinh. Theo Tổ chức Trisomy 18, chỉ có 50% thai nhi mắc chứng này sống sót sau khi sinh .
- Đối tượng và khoảng thời gian thực hiện xét nghiệm sàng lọc trước sinh Triple test
Thử nghiệm này thường được khuyến nghị nhất cho những phụ nữ:
- 35 tuổi trở lên
- Có tiền sử gia đình bị dị tật bẩm sinh
- Bị tiểu đường và sử dụng insulin
- Đã tiếp xúc với mức độ bức xạ cao
- Bị nhiễm virus khi mang thai.
Sàng lọc 3 lần có giá trị nhất khi được thực hiện từ 16-18 tuần của thai kỳ, nhưng có thể được thực hiện bất cứ lúc nào từ 15 đến 22 tuần thai.
Thời điểm thực hiện xét nghiệm Triple test vào kỳ tam cá nguyệt thứ 3, tuần thứ 16 – 18.
- Làm gì sau khi có được kết của của xét nghiệm Triple test
Các bậc cha mẹ nhận được các chỉ số âm tính trong xét nghiệm Triple test, sau đó phải quyết định những hành động cần thực hiện tiếp theo. Mặc dù kết quả bất thường có thể gây lo ngại, nhưng chúng không nhất thiết phải như thế. Thay vào đó, chúng là một dấu hiệu tốt để tiếp tục thực hiện thêm các thử nghiệm xác định hoặc theo dõi.
Trong trường hợp kết quả bất thường, xét nghiệm chọc dò dịch ối có thể được chỉ định. Trong xét nghiệm này, một mẫu nước ối được lấy từ tử cung thông qua một cây kim rỗng, mỏng. Xét nghiệm này có thể giúp phát hiện các tình trạng di truyền và nhiễm trùng thai nhi.
Nếu kết quả của bạn cho thấy mức AFP cao, bác sĩ có thể sẽ yêu cầu siêu âm chi tiết để kiểm tra hộp sọ và cột sống của thai nhi để tìm dị tật ống thần kinh.
Ngoài ra, Siêu âm cũng có thể giúp xác định tuổi của thai nhi và số lượng thai nhi mà một phụ nữ đang mang.
- Có thể bỏ qua xét nghiệm Triple test hay không ?
Xét nghiệm Triple Test đã có sẵn cho phụ nữ mang thai trong nhiều năm và có thể cung cấp cho bạn và bác sĩ của bạn những thông tin quan trọng về thai kỳ của bạn. MSAFP (AFP huyết thanh mẹ) có thể dẫn đến việc phát hiện tới 85% các dị tật hở ống thần kinh khi được sử dụng kết hợp với các thủ tục chẩn đoán như siêu âm và chọc dò màng ối. Kết quả xét nghiệm Triple Test bất thường, sau đó siêu âm và chọc dò ối có thể dẫn đến việc phát hiện 60 đến 70% thai kỳ mắc hội chứng Down và nhiều thai nhi Trisomy 18. Ngoài việc cung cấp thông tin về các khuyết tật ống thần kinh tiềm ẩn, hội chứng Down và Trisomy 18, xét nghiệm Triple Test có thể cung cấp thông tin có thể giúp xác định các cặp song sinh, phát hiện một số bất thường khác có thể có và cảnh báo cho bác sĩ của bạn về nguy cơ gia tăng các biến chứng thai kỳ khác.
Xét nghiệm Triple Test bình thường là một xét nghiệm không đảm bảo rằng bạn sẽ sinh con khỏe mạnh hay sẽ mắc các dị tật. Xét nghiệm này chỉ đơn giản là không thể phát hiện mọi thai kỳ bị khuyết tật ống thần kinh, hội chứng Down hoặc Tam nhiễm sắc thể số 18. Do đó, một số phụ nữ có kết quả xét nghiệm Triple Test bình thường vẫn có thể sinh con bị khuyết tật ống thần kinh, hội chứng Down hoặc Tam nhiễm sắc thể 18 hoặc ngược lại. Nhưng xét nghiệm này sẽ là tiền đề để thai phụ biết rõ tình trạng của thai nhi, cũng như làm thêm các xét nghiệm tiếp theo, nhằm xác định chính xác hơn các nguy cơ mà thai nhi có thể mắc phải.
Dược sĩ Tùng Lê.
